آجیلی که ما آن را بهعنوان پسته میشناسیم از درخت پسته به دست میآید که بومی آسیای غربی و آسیای صغیر است. پسته هنوز هم بهصورت وحشی در بسیاری از نقاط داغ و خشک مانند ایران، لبنان، فلسطین، سوریه، عراق، هند، جنوب اروپا و کشورهای بیابانی آسیا و آفریقا رشد میکند. پستهای که ما میشناسیم تنها گونه خوراکی در میان ۱۱ گونه پسته میباشد.
پسته جزء جدانشدنی آجیل ایرانی میوهای با پوسته تخمه مرغی شکل خارجی و هسته خوشطعم داخلی که معمولاً بهعنوان میان وعدهای خوشمزه بهحساب میآید است. درخت پسته برای هزاران سال است در خاورمیانه میروید و خوراکی لذیذی برای مردم این منطقه میباشد. در ایران، استان کرمان پرچمدار تولید این محصول است. طعم خوب و ترکیب رضایتبخش پسته حاوی چربیهای سالم، فیبر و پروتئین است. این واقعیت پسته را به یکی از بهترین آجیلها در مزه و سلامتی تبدیل کرده است. حتی در کتاب عهد عتیق به پسته و بادام اشارهشده است.
اپسته انواع مختلفی دارد ولی مهمترین انواع آن به این قرا است؛ پسته اکبری، پسته احمد آقایی، پسته کلهقوچی و پسته فندقی. معمولاً در آجیلهایی که برای مناسبتهای مختلف مانند شب یلدا، جشن نوروز و چهارشنبهسوری مصرف میشود از نوع اکبری استفاده میگردد. قیمتگذاری پسته برحسب درصد پستههای دربسته، سایز و نوع آن میباشد. پسته اکبری از انواع دیگر پسته در شرایط برابر به دلیل شکل ظاهریاش گرانتر است. سایز پسته با انس سنجیده میشود. برای به دست آوردن انس پسته ابتدا بهاندازه ۱۴۲ گرم پسته را وزن میکنند. سپس تعداد پستهها را شمرده و عدد حاصل را به ۵ تقسیم مینمایند. هر عدد که به دست آمد بهصورت عدد زوج کوچکتر یا مساوی با آن انس پسته میباشد. معمولا این عدد را با ۲ جمع کرده و انس پسته را با دو عدد زوج متوالی نشان میدهند.
برای مثال فرض کنید تعداد ۱۱۵ عدد پسته در ۱۴۲ گرم از آن وجود داشته باشد. ۱۱۵ بر ۵ تقسیم میشود و عدد ۲۳ به دست میآید. انس این پسته ۲۲-۲۴ خواهد بود. ناگفته پیداست که هرچه انس پسته کوچکتر باشد این پسته درشتتر و درنتیجه گرانتر است. قیمت پسته علاوه بر انس آن (که نشاندهنده اندازه پسته میباشد) به تعداد پستههای دهان بسته آن نیز بستگی دارد. هرچه تعداد پستههای دهان بسته پسته کمتر باشد قیمت پسته بیشتر خواهد بود. به پستههایی که در آنها پسته دهان بسته وجود ندارد، اصطلاحاً پسته دستچین میگویند. پسته دستچین در آجیلفروشیهای معتبر مانند آجیل و خشکبار هفت مغز به فروش میرسد.